Rodzaj wprawdzie jeden, ale tworzące go formy są niezwykle liczne i zróżnicowane. Twórczyni od lat specjalizowała się w ich tworzeniu. Przy użyciu tradycyjnych technik i materiałów wykonywała zarówno „klasyczne” formy motanek - amuletów, szmacianych laleczek o proweniencji przede wszystkim wschodnio-słowiańskiej, jak i formy zmodyfikowane i zaadaptowane do rodzimej tradycji. W sposób niezwykle interesujący Joanna wzbogacała i adaptowała pierwotne wzory osadzając je w tradycji ludowego rękodzieła regionu świętokrzyskiego.
Należy podkreślić, że twórczyni miała na swym koncie udział i nagrody w wielu konkursach i festiwalach tradycyjnego rękodzieła oraz liczne prezentacje w środkach masowego przekazu. Prowadziła też warsztaty z zakresu wykonywania lalek motanek dla bardzo szerokiego i zróżnicowanego grona odbiorców – od przedszkolaków, przez uczniów szkół podstawowych i średnich, studentów aż po seniorów. Przez wiele lat Joanna Wrońska współpracowała również z Muzeum Wsi Kieleckiej prowadząc warsztaty w ramach muzealnej oferty edukacyjnej.
Celem wystawy jest przede wszystkim zaprezentowanie twórczości rękodzielniczej Joanny Wrońskiej oraz osoby samej twórczyni. Organizator wystawy chce również przybliżyć odbiorcom historię lalki motanki, jej pochodzenie, tradycyjne formy oraz pierwotne magiczne i apotropeiczne funkcje. Wystawa opowiada o lalce jako o zjawisku kulturowym, funkcjonującym od tysiącleci we wszystkich chyba cywilizacjach świata i towarzyszącym człowiekowi jako obiekt kultu, rekwizyt obrzędowy, magiczny amulet czy wreszcie zabawka.
Prezentowane na wystawie eksponaty to szmaciane i włóczkowe lalki wykonane tradycyjną techniką motania. Przedstawione zostały zarówno formy „klasyczne”, o proweniencji wschodniosłowiańskiej, jak i te zaadaptowane do rodzimej kultury ludowej Kielecczyzny. Są to lalki nawiązujące do tradycji naszego regionu, min. postaci czarownicy – Baby Jagi czy lalki w regionalnych strojach ludowych (kieleckim, świętokrzyskim, krakowskim), obrazujące ludowe zwyczaje i życie codzienne, charakterystyczne dla kultury ludowej naszego regionu.
Wystawa pokazuje cały przekrój form wyrobów świętokrzyskiej twórczyni – obiekty o zróżnicowanych gabarytach, kolorystyce, kształtach i akcesoriach. Zaprezentowano także różne rodzaje elementów materiałowych, służących do wyrobu lalek motanek (szmatki, włóczka, różne typy wypełnienia – ziarno, słoma, itp.) oraz formy prezentujące kolejne etapy tworzenia lalki motanki.
Istotnym elementem wystawy są również liczne fotografie Joanny Wrońskiej, przedstawiające twórczynię, jej działalność i dzieło artystyczne.
Wystawa jest zlokalizowana w Parku Etnograficznym w Tokarni, w jednym z pomieszczeń obiektu plebanii z Goźlic w sektorze małomiasteczkowym.
Dział Edukacji Etnograficznej- organizator wystawy, zaprasza 19 września 2021 r. na uroczysty wernisaż, który odbędzie się podczas imprezy muzealnej „ Smaki Jesieni” w Parku Etnograficznym w Tokarni.
Kuratroem wystawy „Szmaciana królewna – lalka motanka”. Wystawa twórczości Joanny Wrońskiej, jest dr Małgorzata Imiołek. Wystawa będzie czynna do 31 października 2021 r.
źródło: Małgorzata Imiołek - Dział Edukacji Etnograficznej MWK