Utworzeniu muzeum więzienia podjął się honorowy Komitet Organizacyjny (utworzony w 1993 r. ) kierowany przez Henryka Pawelca, ps. „Andrzej", wspomagany i inspirowany przez Redakcję „Gazety Lokalnej" i ŚZŻAK. Ideą przyświecającą organizatorom budowy pomnika-muzeum, była chęć uczczenia pamięci ok. 16 000 ludzi, którzy w latach 1939-1956 przebywali w tym budynku.
Muzeum składa się z części więziennej i części wystawowej. W pierwszej z nich mieszczącej się tuż za „recepcją” znajduje się katownia (z lewej strony korytarza) oraz 4 cele karcerów. W drugim, największym pomieszczeniu znajduje się ekspozycja dotycząca historii więzienia w latach 1939-1956. W trzeciej sali zorganizowana została Izba Pamięci AK, której znaczną część poświęcono na upamiętnienie faktu rozbicia kieleckiego więzienia w czerwcu 1945 r. Następna izba jest dawną celą straceń, z której wyjść można bezpośrednio na dziedziniec prowadzący do zachodniej bramy więzienia.
Muzeum znajduje się w parterowych pomieszczeniach zachodniego skrzydła byłego więzienia. Otwarte w dniu 05 sierpnia 1995 r. Inicjatorami powstania była „Gazeta Lokalna" oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej w Kielcach.
Treść napisu nad bramą wejściową:
MIEJSCE PAMIĘCI NARODOWEJ
WIĘZIENIE KIELECKIE 1939 – 1956
Na wewnętrznym dziedzińcu, przy drzwiach wejściowych do wnętrza muzeum zawieszone są dwie tablice. Na zawieszonej z lewej strony, marmurowej tablicy wymienieni są inicjatorzy i fundatorzy, którzy przyczynili się do powstania muzeum.
Muzeum składa się z części więziennej i części wystawowej. W pierwszej z nich mieszczącej się tuż za „recepcją” znajduje się katownia (z lewej strony korytarza) oraz 4 cele karcerów. W drugim, największym pomieszczeniu znajduje się ekspozycja dotycząca historii więzienia w latach 1939-1956. W trzeciej sali zorganizowana została Izba Pamięci AK, której znaczną część poświęcono na upamiętnienie faktu rozbicia kieleckiego więzienia w czerwcu 1945 r. Następna izba jest dawną celą straceń, z której wyjść można bezpośrednio na dziedziniec prowadzący do zachodniej bramy więzienia.
Muzeum znajduje się w parterowych pomieszczeniach zachodniego skrzydła byłego więzienia. Otwarte w dniu 05 sierpnia 1995 r. Inicjatorami powstania była „Gazeta Lokalna" oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej w Kielcach.
Treść napisu nad bramą wejściową:
MIEJSCE PAMIĘCI NARODOWEJ
WIĘZIENIE KIELECKIE 1939 – 1956
Na wewnętrznym dziedzińcu, przy drzwiach wejściowych do wnętrza muzeum zawieszone są dwie tablice. Na zawieszonej z lewej strony, marmurowej tablicy wymienieni są inicjatorzy i fundatorzy, którzy przyczynili się do powstania muzeum.
Treść napisu na tablicy:
MUZEUM PAMIĘCI NARODOWEJ
POWSTAŁO Z INICJATYWY
„GAZETY LOKALNEJ” I ŚWIATOWEGO
ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ
W KIELCACH.
W HOŁDZIE
WIĘŹNIOM I OFIAROM ZBRODNI
HITLEROWSKICH I STALINOWSKICH
W LATACH 1939~1956
BUDOWĘ MUZEUM WSPOMOGŁY FIRMY
I INSTYTUCJE KIELECKIE
BUDOMET, CHEMAR, ELEKTROMONTAŻ, EXBUD S.A.
GAZETA LOKALNA, JEDNOSTKA WOJSKOWA 3417
- STADION, KIELECKIE PRZEDSIĘBIORSTWO ROBÓT
DROGOWYCH, KOMISJA DO BADANIA ZBRODNI
PRZECIW NARODOWI, LICEUM PLASTYCZNE, MUZEUM
NARODOWE W KIELCACH, PIASECKI, P.P.U.H., KONTIN S.A.
PROGRES, ŚWIATOWY ZWIĄZEK ŻOŁNIERZY ARMII
KRAJOWEJ KIELCE, URZĄD MIEJSKI W KIELCACH
URZĄD WOJEWÓDZKI W KIELCACH
KIELCE, 6 VIII 1995
Treść napisu na tabliczce poniżej, po lewej stronie:
SPONSORZY
DANUTA I ZBIGNIEW
PIĄTEK
ABINGDON MD21009 USA
Treść napisu na tabliczce poniżej, po prawej stronie:
SPONSOR
MARIAN WOJDAN
ŻOŁNIERZ AK 4 PPLEG.
ZAM. W KANADZIE
Na mniejszej, wykonanej z piaskowca znajdują się informacje o składzie grupy uderzeniowej odbijającej więzienie w dnia 05 czerwca 1946 r.
W AKCJI ROZBICIA WIĘZIENIA
W 1945 R. BRAŁY UDZIAŁ ODDZIAŁY
PARTYZANCKIE Z RADOMIA
KPT. „HARNASIA”
STEFANA BEMBIŃSKIEGO
POR. „OSTROLOTA”
HENRYKA PODKOWIŃSKIEGO
Poniżej znajdziemy tabliczkę z następującym tekstem:
ODDALI ŻYCIE POLSCE
PARTYZANCI - OFICEROWIE ODDZIAŁU
ARMII KRAJOWEJ
„WYBRANIECCY” – CZWARTACY
ODZNACZENI KRZYŻEM WALECZNYCH
„BOGDAN”
STANISŁAW KOZERA
ZAMORDOWANY W WIĘZIENIU
KIELECKIM W GRUDNIU 1944
„DAN”
STEFAN FĄFARA
WYWIEZIONY DO GROSS-ROSEN
ZGINĄŁ W WALCE PO UCIECZCE
Z OBOZU
KOLEGA „ANDRZEJ" 2003 R.
Tablica na prawo od nich:
ALEKSANDER
ŻYCIŃSKI PS. „WILCZUR” LAT 22
ŻOŁNIERZ A.K. I D-CA WININ.S.Z.
ZAMORDOWANY 24 IX 1949 R.
PRZEZ U.B. W KIELCACH
Źródło: mgr Piotr Prokop, Miejsca Pamięci Narodowej 1769 – 1981 w Kielcach, materiał udostępniony przez Urząd Miasta Kielce - Wydział Gospodarki Komunalnej.
