Zachowane dzieła polskich kompozytorów epoki baroku na sopran solo nie są zbyt liczne. Większość kompozycji, które przetrwały do naszych czasów to utwory w pełnej cztero- czasem pięciogłosowej obsadzie, przeważnie z towarzyszeniem instrumentów i basso continuo. ENSEMBLE BAROCUM zebrał te nieliczne przykłady kompozycji solowych w jeden program koncertowy, który dopełniony został muzyką czysto instrumentalną. Wśród wybranych utworów znalazła się m.in. kompozycja Video Coelos, która pochodzi z wydanego w 1611 roku w Wenecji zbioru autorstwa Mikołaja Zieleńskiego Offertoria e Communiones totius anni. Ta obszerna kolekcja jest jedynym przykładem kompozycji polskiej proweniencji, które ukazały się drukiem w Europie Zachodniej czasów baroku. Kolejne dwa utwory to kompozycje związanego z prymasowską kapelą w Łowiczu Stanisława Sylwestra Szarzyńskiego – często wykonywane Jesu Spes Mea oraz mniej znane, Veni Sancte Spiritus. W programie zamieszczone zostały również szczególne przykłady utworów do tekstów polskich. Te dwie kompozycje należą do grupy tzw. planktów polskich, arii, które były częścią wykonywanych w czasie Wielkiego Tygodnia łacińskich pasji. Pierwsza z nich, Płaczcie Anieli, pochodzi z pasji Kotowicza, a druga z pasji A. Hermanowskiego (imiona obu autorów nie są znane). Z kolei dwa utwory Krystiana Józefa Rutha zachowały się w Sandomierzu – kompozytor w połowie XVIII w. związany był z tamtejszym klasztorem sióstr Benedyktynek. W obu kompozycjach głosowi solowemu towarzyszy dwoje skrzypiec, altówka (w tym wypadku jej partia realizowana przez violę da gamba) oraz basso continuo. Program dopełniają utwory instrumentalne pochodzące ze zbioru Adama Jarzębskiego Canzoni e concerti z 1627 roku (m.in. słynna Chromatica), Canzona Prima Marcina Mielczewskiego, w której odnaleźć można rytmy polskich tańców ludowych, oraz jedyny zachowany instrumentalny utwór kapelmistrza Katedry Wawelskiej, Franciszka Liliusa, Aria na dwoje skrzypiec, violę da gamba i basso.continuo.
ENSEMBLE BAROCUM:
Zespół założony w 2007 przez trzech muzyków, którzy spotkali się w Królewskim Konserwatorium w Hadze (Holandia), gdzie kształcili się u największych autorytetów w zakresie śpiewu barokowego i gry na instrumentach z epoki. Repertuar zespołu obejmuje muzykę baroku ze szczególnym uwzględnieniem repertuaru francuskiego na sopran solo – zarówno sakralnego jak i świeckiego – a koncerty dopełniają utwory instrumentalne na gambę z towarzyszeniem basso continbuo oraz solowa literatura klawesynowa. Zależnie od potrzeb skład zespołu poszerzany jest o innych muzyków. Ensemble Barocum zadebiutował na Festiwalu Muzyki Dawnej w Utrechcie (2007). Został również laureatem Festiwalu Muzyki Dawnej w Barcelonie (2008). Regularnie koncertuje w Holandii i Polsce. W 2011 zespół był pomysłodawcą i współorganizatorem cyklu koncertów pt. Letnie granie na Podkarpackim Szlaku Architektury Drewnianej, a także Bliska muzyka Dawna w krakowskiej kamienicy Pod Aniołami. W 2017 zespół został laureatem programu „Artysta-Rezydent”, czego rezultatem był szereg koncertów zaprezentowanych w Pałacu w Rybnej.
W 2019 ukazała się płyta zespołu pt. Lekcje Starego Przymierza, wydana przez krakowską Fundację InCanto. Koncert promujący płytę miał miejsce na międzynarodowym festiwalu Musica Divina w Krakowie.
Źródło: Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga
