W zbiorach muzeum zgromadzono 220 kolekcji zawierających około 12 000 okazów skał, skamieniałości i minerałów, pochodzących przede wszystkim z regionu świętokrzyskiego. Niejednokrotnie są to unikatowe okazy dokumentujące budowę geologiczną Gór Świętokrzyskich, uzyskane w wyniku prowadzonych przed laty wierceń lub prac ziemnych dzisiaj niemożliwych do powtórzenia lub zebrane w nieistniejących już obecnie odsłonięciach. Zbiory chronione przez muzeum zawierają czasami jedyne okazy, które mogą być współcześnie użyte do badań porównawczych lub zastosowania nowych technik badawczych. Przed gmachem OŚ PIG eksponowane są okazy znacznych rozmiarów: granitowy głaz narzutowy z okolic Sadkowa (zlodowacenie południowopolskie; czwartorzęd), pień „czarnego dębu” z okolic Tarnobrzega (piaszczysty nadkład złóż siarki, czwartorzęd) i duża płyta czerwonego piaskowca z Tumlina z tropami gadów (trias, pstry piaskowiec). W holu budynku, pod poglądową mapą geologiczną Gór Świętokrzyskich, prezentowany jest ważący 1,5 t blok wapienia pińczowskiego ze znalezionym w r.1994, dobrze zachowanym szkieletem wieloryba Pinocetus Polonius.(trzeciorzęd, miocen).
W sali wystawowej muzeum jako ekspozycja stała pt. „600 milionów lat historii Gór Świętokrzyskich”, na której prezentowanych jest około 1000 okazów. Wystawa obejmuje skały i skamieniałości w układzie stratygraficznym – od kambru do czwartorzędu, a także typowe dla regionu kopaliny mineralne (surowce skalne, chemiczne, rudy i kruszce). Osobny dział ekspozycji stałej stanowią surowce skalne : liczne odmiany lokalnych wapieni, piaskowców i kwarcytów oraz piasków, glin i żwirów. Kopaliny mineralne reprezentowane są przez rudy miedzi , cynku, ołowiu i żelaza. Były one przedmiotem eksploatacji górniczej prowadzonej na terenie Gór Świętokrzyskich z przerwami od wczesnego średniowiecza do połowy XX w. Muzeum posiada również liczne okazy siarki i minerałów towarzyszących jej w złożach, z okolic Tarnobrzega. Oprócz wystawy stałej, edukacyjną funkcję pełni również z założenia wystrój muzeum: wyłożone lokalnymi skałami dekoracyjnymi filary, półki i parapety dają możliwość zaprezentowania walorów estetycznych tzw. marmurów świętokrzyskich (odmiany Zygmuntówka, Bolechowice, Szewce, Zelejowa). Duże płyty „różanki zelejowskiej”, pochodzące z jednego z ostatnich bloków wydobytych przed przekształceniem kamieniołomu „Szczerba” na Górze Zelejowej w rezerwat, budzą podziw zarówno osób profesjonalnie zainteresowanych tematyką zastosowania kamienia w budownictwie, jak i licznych zwiedzających. Uzupełnienie wystawy stałej i rozszerzenie ilustracji niektórych okresów geologicznych stanowią okazy zgromadzone w 15 gablotach tematycznych na korytarzach budynku OŚ PIG. Oprócz wystawy stałej Muzeum Geologiczne OŚ PIG organizuje we własnym zakresie lub we współpracy z innymi muzeami, wystawy czasowe o tematyce geologicznej i ogólnoprzyrodniczej. Wystawy czasowe od roku 2000 związane są z odbywającą się imprezą popularno – naukową - Kieleckim Festiwalem Nauki, którego Oddział Świętokrzyski PIG jest współorganizatorem.
W latach 1992 – 2007 prezentowano 19 wystaw, w tym czasie odwiedziło muzeum około 50 000 zwiedzających, wśród których przeważającą część stanowiła młodzież szkolna, studenci kierunków przyrodniczych i kolekcjonerzy – amatorzy.
W otoczeniu budynku OŚ PIG znajduje się lapidarium prezentujące duże okazy skał lokalnych.
Muzeum Geologiczne
Oddziału Świętokrzyskiego Państwowego Instytutu Geologicznego w Kielcach
Kielce, ul. Zgoda 21
tel. (041) 361 25 37 w. 249
e-mail: mieczyslaw.studencki@pgi.gov.pl, muzeum@pgi.kielce.pl
kielce.pgi.gov.pl
Muzeum jest czynne codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach 800 – 1600, wstęp wolny. Istnieje także możliwość zwiedzania poza podanymi terminami po uprzednim uzgodnieniu telefonicznym lub mailowym.