Środa, 25 grudnia 2024 - Anety, Glorii, Piotra

Która forma jest poprawna: „w mieście Kielcach” czy „w mieście Kielce”? A A A

Czwartek, 6 marca 2008 Autor: Edyta Ruszkowska
Która forma jest poprawna: „w mieście Kielcach” czy „w mieście Kielce”?

Zacznijmy od tego, że wyrażenia typu miasto Kielce zawierają nadmiar informacji (wiadomo, że Kielce to miasto), a ich używanie w potocznej polszczyźnie jest rażące i potępiane przez wydawnictwa poprawnościowe. Stosowanie tych wyrażeń jest usprawiedliwione jedynie w odniesieniu do małych miejscowości, które mają prawa miejskie, o czym nie wszyscy muszą wiedzieć. Jeśli powiemy miasto Wyśmierzyce, to rzeczownik miasto wnosi istotną informację, bo niewiele osób wie, że ta miejscowość licząca 870 mieszkańców jest miastem, i to najmniejszym w Polsce.

Jednak omawiane połączenia pojawiają się w tekstach urzędowych i oficjalnych, a wówczas powstaje pytanie, czy odmieniać obydwa wyrazy, czy tylko pierwszy (w mieście Kielcach czy w mieście Kielce?). Popularny słownik poprawnej polszczyzny autorstwa Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2001) uznaje za zgodne z normą językową jedynie odmienianie obu elementów: w mieście Poznaniu, do miasta Łodzi, dla miasta Krakowa. Konstrukcje: w mieście Poznań, do miasta Łódź, dla miasta Kraków profesor Markowski uważa za błędne. Natomiast Jan Grzenia, autor Słownika poprawnej polszczyzny (Warszawa 2004), jest bardziej liberalny, dopuszcza bowiem oba rozwiązania, a więc np. w mieście Wrocławiu lub w mieście Wrocław, w mieście Kłodzku lub w mieście Kłodzko. Które rozstrzygnięcie uznać za trafne?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, najlepiej sięgnąć do komunikatów Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, której orzeczenia mają charakter obowiązujący. W jednym z nich z 2001 roku czytamy: „Jeśli (...) w wyrażeniu, będącym nazwą jednostki administracyjnej, występuje wyraz miasto, to wówczas odmianie podlegają oba człony, czyli: do miasta Białegostoku, ku miastu Białemustokowi, o mieście Białymstoku”. A więc tylko w mieście Kielcach, nie:w mieście Kielce.
Jednak w zwyczaju językowym występują oba warianty. Na przykład w oficjalnych nazwach urzędów miast forma nie jest ujednolicona. Wyraz oznaczający nazwę miasta ma albo zgodnie z normą postać dopełniacza: Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, Urząd Miasta Krakowa, Urząd Miasta Poznania, Urząd Miasta Lublina (choć Samorząd Miasta Lublin), albo formę mianownika: Urząd Miasta Katowice, Urząd Miasta Kielce. Według wspomnianej opinii Rady Języka Polskiego powinno być: Urząd Miasta Katowic, Urząd Miasta Kielc. Czasem wybierany jest trzeci wariant, być może po to, by uniknąć problemu językowego, np. Urząd Miejski w Białymstoku, Urząd Miejski w Gdańsku, Urząd Miejski Wrocławia.

Porad językowych udziela prof. zw. dr hab. Marek Ruszkowski – językoznawca, autor ponad 170 publikacji, w tym 10 książek, pracownik naukowy Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, rzeczoznawca podręczników szkolnych Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Pytania do prof. Marka Ruszkowskiego prosimy przesyłać na adres: pik@wdk-kielce.pl (w tytule prosimy zaznaczyć „Porady językowe”).


 

Filharmonia Świętokrzyska zaprasza na pierwszy kwartał 2025 roku!

W Filharmonii Świętokrzyskiej im. Oskara Kolberga w Kielcach odbyła się konferencja prasowa,...

Fenomenalny Sylwester w Kinie Fenomen

Kino Fenomen działające w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach zaprasza na Fenomenalny Sylwester....

Dr Alicja Trukszyn z Odznaką Honorową Województwa Świętokrzyskiego

W czwartek, 19 grudnia w siedzibie Filharmonii Świętokrzyskiej, podczas uroczystej sesji Sejmiku...

Kolędowanie z zespołem Enej w Kieleckim Centrum Kultury

W sobotę, 28 grudnia, w Kieleckim Centrum Kultury odbędzie się kolędowanie z zespołem Enej....

"Jazz z filmowym brzmieniem" w Pałacyku Zielińskiego w Kielcach

6 grudnia (w piątek) w Pałacyku Zielińskiego w Kielcach zagrają Oskar Cenkier i Miłosz Skwirut –...

Wernisaż wystawy fotografii krajobrazowej Mariusza Łężniaka w kieleckim BWA

W najbliższy piątek, 13 grudnia, o godz. 18.00 w Biurze Wystaw Artystycznych w Kielcach zostanie...

I Świętokrzyski Jarmark Bożonarodzeniowy w Kielcach

Stoiska ze świątecznymi ozdobami, degustacje potraw regionalnych, występy artystyczne, zabawy i...

Sylwester w Teatrze im. Stefana Żeromskiego

W Sylwestra w Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach będzie można obejrzeć dwa spektakle:...

Powered by Actualizer & Heuristic
Copyright © 2014 by PIK KIELCE
Licznik odwiedzin: 65 933 043
Polityka prywatności | Mapa strony

Cookies

Ta strona korzysta z cookies, które instalowane są w Twojej przeglądarce, więcej informacji w Polityce Prywatności