Posadaj to nazwa dzielnicy Skarżyska-Kamiennej. Jest ona dość zagadkowa, dlatego wskazanie wyrazu, od którego pochodzi, nie jest łatwe. Krzysztof Zemeła w książce Historia Skarżyska-Kamiennej. Rozwój osadnictwa do końca XVII wieku (Skarżysko-Kamienna 1991, s. 11) pisze:
„Z dokumentu z 22 czerwca 1490 r. dowiadujemy się o istnieniu młyna zwanego Possadzay na prawym brzegu Oleśnicy, którego właścicielem był Jan Odrowąż, dziedzic Skarżyska Rycerskiego. Wokół młyna powstała osada o tej nazwie rejestrowana w dokumentach II połowy XVII wieku”.
To wyjaśnia bezpośrednie pochodzenie nazwy Posadaj, której jednak nadal nie można zinterpretować pod względem znaczeniowym i strukturalnym. Teoretycznie można założyć, że w jej skład wchodzi rzeczownik osada (P-osada-j). Jest to jednak tylko luźna hipoteza, która nie ma naukowego potwierdzenia.
Podobnie Maria Kamińska w pracy Nazwy miejscowe dawnego województwa sandomierskiego (część 2, Wrocław 1965, s. 160) rejestruje zbliżoną nazwę – Posadzaj, ale również twierdzi, że jest ona niejasna. Nasuwają się słowa wybitnego niemieckiego filozofa i językoznawcy Wilhelma Humboldta:
„W nazwach miejscowych, najstarszych i najtrwalszych zabytkach, zawarł naród swoją odległą przeszłość; jest tylko pytanie, czy ten jego głos jest dla nas zrozumiały”.
Rodzi się również wątpliwość, jak odmieniać omawianą nazwę w dopełniaczu – Posadaja czy Posadaju? Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych opowiada się za formą Posadaja, co znalazło odbicie w Urzędowym wykazie nazw miejscowości i ich części. Tej postaci należy dać pierwszeństwo w dokumentach czy oficjalnych wystąpieniach. Warto jednak dodać z punktu widzenia poprawności językowej, że nie ma reguły gramatycznej, która – w tym wypadku – regulowałaby użycie końcówek -a/-u. Dlatego wiele zależy od zwyczaju językowego mieszkańców Skarżyska. Podobnie jest z niektórymi nazwami miejscowości rodzaju męskiego. Na przykład nazwa Brzostek jest odmieniana albo Brzostka (miejscowość w Częstochowskiem), albo Brzostku (miejscowości w Piotrkowskiem, Poznańskiem i Tarnowskiem).
Porad językowych udziela prof. dr hab. Marek Ruszkowski – językoznawca, autor ponad 230 publikacji, w tym 12 książek, pracownik naukowy Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, rzeczoznawca podręczników szkolnych Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Pytania do prof. Marka Ruszkowskiego prosimy przesyłać na adres: pik@wdk-kielce.pl (w tytule prosimy zaznaczyć „Porady językowe”).